Tâm lý bi quan trên toàn cầu làm lu mờ kết quả vĩ mô quý III xuất sắc của Việt Nam

Năm 2022 tiếp diễn xu hướng tàu lượn trong tháng Chín với thị trường giảm 11,6% (sau khi tăng 6,2% vào tháng Tám) khi các tin tức vĩ mô tiêu cực trên toàn cầu tiếp tục chiếm ưu thế trên các bản tin. Bất chấp vĩ mô ảm đạm và sự sụp đổ trên toàn cầu, Việt Nam vẫn đạt mức tăng trưởng GDP quý III đáng chú ý là 13,67% (mặc dù so với mức thấp của năm 2021 do các lệnh phong tỏa chặt chẽ để chống COVID), đồng thời có thể kiểm soát lạm phát trung bình trong 9 tháng 2022 ở mức hợp lý 2,73%. Các chỉ số vĩ mô quan trọng khác có dấu hiệu tiếp tục cải thiện với xuất khẩu tăng trưởng hai con số trong quý (+17,2%), đem lại thặng dư thương mại quý là 5,8 tỷ USD (tính từ đầu năm là xuất siêu 6,5 tỷ USD), vốn FDI giải ngân trong quý III tăng 32,9 % y/y lên 5,4 tỷ USD. Ngành chế tạo tiếp tục phát triển cùng với sản xuất công nghiệp tăng 11,9% y/y trong Q3 và 9,63% y/y trong ba quý đầu năm (so với +4,1% y/y trong 9T2021). Tiêu dùng nội địa tăng mạnh trở lại trong quý III sau thời gian ngừng hoạt động vào quý III năm 2021, với doanh thu bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng tăng 41,7% so với cùng kỳ trong quý III/2022 và tăng 21% trong 9 tháng 2022.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam gây chú ý trong tháng Chín với hàng loạt quyết định quan trọng. Ngày 7/9, có hai thông báo chính liên quan đến việc tăng hạn mức tăng trưởng tín dụng trong hệ thống ngân hàng và tăng tỷ giá chào bán tham chiếu giao ngay 300 đồng lên 23.700 đồng. Sự gia tăng của hạn mức tăng trưởng tín dụng khoảng 2% thấp hơn so với kỳ vọng do tăng trưởng tín dụng vào cuối tháng Tám đã đạt 9,9% và mục tiêu cả năm là 14%, tuy nhiên, việc nới room tín dụng từ từ như là cách ứng phó với lo ngại lạm phát nhằm đảm bảo thị trường cho vay không quá nóng trong thời gian ngắn. Việc VND chỉ mất giá hơn 1% không gây ngạc nhiên do đồng USD đã mạnh lên gần đây (DXY tăng 14,8% so với đầu năm) và sự suy yếu tương đối ở các quốc gia cạnh tranh xuất khẩu chính. Động thái thứ ba của Ngân hàng Nhà nước là vào ngày 23/9 khi công bố việc tăng các lãi suất điều hành chủ chốt thêm 100 điểm (lần thay đổi lãi suất đầu tiên kể từ tháng 10 năm 2020), chỉ một ngày sau khi Fed (Mỹ) tăng lãi suất chủ chốt thêm 75 điểm phần trăm (tăng 300 điểm phần trăm so với đầu năm). Chúng tôi cho rằng động thái tăng lãi suất của NHNN nhằm đối phó với áp lực lên VND hơn là nỗ lực kìm hãm nhu cầu vốn để chống lại áp lực lạm phát trong bối cảnh chỉ số CPI của Việt Nam vẫn trong tầm kiểm soát.

Cuối cùng, dữ liệu vĩ mô mạnh mẽ của quý III đã không thể vượt qua được tâm lý hoang mang xung quanh các vấn đề vĩ mô toàn cầu và các quyết định chính sách của NHNN trong tháng, góp phần khiến chỉ số VNIndex lao dốc. Thị trường giảm điểm trên diện rộng với tất cả các ngành kết thúc tháng trong sắc đỏ và thanh khoản giảm 14% so với tháng trước khi các nhà đầu tư đang có cách tiếp cận thận trọng với thị trường và các kênh đầu tư khác đang tăng lợi suất (tiền gửi ngân hàng đã tăng khoảng 100 điểm phần trăm và dao động trong khoảng 6,5-8% đối với kỳ hạn 12 tháng). Bắt đầu từ quý IV, chúng tôi kỳ vọng rằng thị trường sẽ tiếp tục biến động và tâm lý thờ ơ vẫn còn trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đối mặt với tỷ lệ lạm phát cao và những lo ngại về năng lượng khi mùa đông đến ở Bắc bán cầu.

Xem chi tiết trong báo cáo đính kèm bên dưới.