Tình hình vĩ mô tháng 9/2022

Nền kinh tế Việt Nam đạt mức tăng trưởng cao trong Q3/2022, với GDP Q3/2022 tăng 13,67% so với cùng kỳ năm ngoái (thấp hơn mức tăng 14,7% trong kịch bản lạc quan của chúng tôi), tốc độ tăng trưởng cao nhất ít nhất từ năm 2001 nhờ nền tăng trưởng thấp của Q3 năm ngoái khi dịch COVID-19 tác động xấu đến nền kinh tế Việt Nam và tăng trưởng GDP 9 tháng đầu năm đạt 8,83%.

Hoạt động sản xuất công nghiệp tiếp tục ghi nhận mức tăng trưởng cao, trong đó IIP ghi nhận mức tăng trưởng tích cực trong Q3/2022 tăng hơn 11,9% n/n (sv. -4.95% n/n trong Q3/2021). Ngoài ra, chỉ số PMI cũng tiếp tục chỉ báo những dấu hiệu hồi phục trong Q3/2022 mặc dù tăng trưởng có chậm lại so với Q2/2022 (T7/22 – 51,2; T8/22 – 52,7; T9/22 – 52,5).

Vốn FDI giải ngân tiếp tục ghi nhận mức cao trong Q3/2022 (+32,9% n/n sv. -20,9% n/n trong Q3/2021) chủ yếu nhờ các biện pháp kiểm dịch và giãn cách xã hội được nới lỏng, và các hoạt động sản xuất công nghiệp hồi phục và hoạt động ổn định trở lại. Vốn FDI đăng ký trong Q3/2022 giảm 29,5% n/n (so với +58,6% n/n trong Q3/2021). 

Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, chỉ số CPI Q3/2022 tăng 3,32% n/n, hơi cao một chút do giá lương thực, thực phẩm và đồ uống tăng cao cộng với giá xăng dầu vẫn ở mức cao so với cùng kỳ, nhưng lạm phát trung bình 9T2022 vẫn thấp chỉ tăng khoảng 2,73% so với trung bình cùng kỳ và vẫn thấp hơn nhiều so với mục tiêu của chính phủ là 4% và vẫn trong tầm kiểm soát.

Một số rủi ro có thể gây ảnh hưởng đến triển vọng tăng trưởng của nền kinh tế Việt Nam trong quý cuối của năm 2022, bao gồm:

(1) FED và các ngân hàng trung ương lớn khác tăng lãi suất một cách mạnh mẽ. Theo the Economist, một tạp chí tài chính, các ngân hàng trung ương đang tăng lãi suất nhanh nhất trong đợt thắt chặt chính sách tiền tệ quy mô nhất trong hơn năm thập kỷ;

(2) Chương trình thắt chặt định lượng (Quantitative Tightening – QT) của FED và các NHTW khác;

(3) Trung Quốc vẫn tiếp tục theo đuổi chiến lược không-ca-COVID-19 với việc xet nghiệm hàng loạt và phong tỏa khi các trường hợp lây nhiễm tăng đột biến; 

(4) Rủi ro suy thoái kinh tế gia tăng, đặc biệt ở các nước đối tác thương mại lớn của Việt Nam như Mỹ, EU và Trung Quốc, và có thể làm chậm hoạt động thương mại vốn là động lực tăng trưởng chính; và

(5) Khủng hoảng năng lượng toàn cầu vẫn đang gây khó khăn lớn cho nhiều quốc gia như EU phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt nguồn cung năng lượng trong mùa đông này và kế hoạch cắt giảm sản lượng dầu của OPEC+ có thể tiếp tục gia tăng áp lực lên giá giá dầu. Giá dầu tăng cao một lần nữa có thể ảnh hưởng trực tiếp đến giá xăng dầu trong nước của Việt Nam và gia tăng áp lực lên chi phí vận tải và gián tiếp làm tăng áp lực lên giá các nguyên vật liệu sản xuất.

Tuy nhiên, mặc dù lo ngại những sự kiện đó có thể làm giảm triển vọng tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong những quý sắp tới của năm 2022, chúng tôi vẫn duy trì kỳ vọng rằng tốc độ tăng trưởng GDP sẽ dần phục hồi trong hai quý cuối năm 2022 với sự hỗ trợ:

(1) tất cả các hoạt động sản xuất công nghiệp tiếp tục phục hồi và tăng trường (với IIP tăng 11,9% n/n trong T9/22 và 9,6% trong 9T22), qua đó sẽ thúc đẩy các hoạt động từ khu vực FDI về mặt đầu tư và xuất khẩu; 

(2) Việt Nam nổi lên như một trung tâm sản xuất công nghiệp thay thế nhằm bù đắp sản lượng mất mát, do chiến lược không-ca-COVID-19 của Trung Quốc, tiếp tục thúc đẩy phục hồi các hoạt động sản xuất công nghiệp; và 

(3) sự phục hồi mạnh mẽ của các ngành dịch vụ sau khi được phép mở cửa lại các loại hình kinh doanh dịch vụ đến từ (1) cải thiện nhu cầu tiêu dùng nội địa sau khi dịch COVID-19 kiểm soát (tổng doanh thu bán lẻ hàng hóa và dịch vụ Q3/22 tăng 41,7% n/n và 9T22 tăng 21% n/n) , (2) mở cửa các hoạt động du lịch quốc tế (doanh thu bán lẻ dịch vụ du lịch Q3/22 tăng 39x n/n và 9T22 tăng 3x n/n) và (3) và các hoạt động giao thông vận tải trở lại vận hành bình thường giúp thúc đẩy hoạt động thương mại, đặc biệt là xuất khẩu từ khu vực FDI.

Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã ban hành một loạt các Quyết định ngày 22/09/2020 về việc điều chỉnh các mức lãi suất (lần thứ đầu tiên kể từ T10/2020) áp dụng từ 23/09/2020. Với việc tăng lãi suất mạnh mẽ từ NHNN (+1%) chúng tôi tiếp tục lạc quan về việc kiểm soát lạm phát thấp của Việt Nam và duy trì kỳ vọng CPI của Việt Nam năm 2022 sẽ tăng trong khoảng 2,9%-3,6% và vẫn nằm trong mục tiêu 4% của Chính phủ.