Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đang biến động với lạm phát cao, các ngân hàng trung ương lớn như FED đã tăng lãi suất và thực hiện chính sách tiền tệ khắt khe để đối phó với lạm phát. Ngoài ra, lãi suất cao và chính sách tiền tệ khắt khe gây ra sự không ổn định của một số ngân hàng tại Mỹ và châu Âu, ảnh hưởng đến sự tin tưởng của người dân đối với hệ thống ngân hàng trên toàn thế giới. Những tác động này đã tác động đáng kể đến sự tăng trưởng kinh tế toàn cầu và làm giảm nhu cầu tiêu dùng. Ngoài ra, ngành bất động sản của Việt Nam bị ảnh hưởng tiêu cực bởi các điều kiện cho vay nghiêm ngặt và chính sách tiền tệ khắt khe. Kết quả là, trong Q1/2023, Việt Nam trải qua một sự suy giảm trong nền kinh tế với tỷ lệ tăng trưởng n/n chỉ đạt 3,32%, thấp nhất kể từ năm 2009. Điều này chủ yếu là do sự suy giảm trong hoạt động xuất khẩu từ ngành FDI cũng như sự suy giảm trong ngành công nghiệp.

Các hoạt động công nghiệp suy giảm trong Q1/2023, trong đó IIP ghi nhận tỷ lệ tăng trưởng âm 2,3% N/n trong Q1/2023 (so với +6,8% n/n trong quý 1 năm 2022). Hơn nữa, PMI cũng cho thấy dấu hiệu suy giảm trong quý đầu tiên năm 2023, khi chỉ số giảm 2 trong 3 tháng trong quý đầu tiên (tháng 1 – 47,4, tháng 2 – 51,2, tháng 3 – 47,7).

FDI cấp vốn thực tế cũng bắt đầu suy giảm trong Q1/2023 (+ 7,8% n/n trong Q1/2022) do sự suy giảm của nhu cầu toàn cầu, khiến các khoản đầu tư trên toàn thế giới bị tạm dừng. FDI đăng ký vào Việt Nam Q1/2023 cũng giảm, với mức giảm -42% n/n (sv. -22% n/n trong Q1/2022).

Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) Q1/2023 đã hạ nhiệt một chút, tăng 4,18% n/n, một chút cao hơn bình thường do lệ phí giáo dục, giá nhà cửa và vật liệu xây dựng tăng và dịch vụ ăn uống và uống ngoài trời tăng cao, nhưng vẫn giữ dưới sự kiểm soát của chính phủ và dưới mục tiêu 4,5% của chính phủ.

Và cuối cùng không kém phần quan trọng, chúng tôi nhận thấy nền kinh tế Việt Nam hiện tại rất là giống với câu chuyện liên quan đến hộp Pandora trong thần thoại Hy Lạp cổ, nơi “Hy vọng” nảy sinh từ một hộp đầy bóng tối và tuyệt vọng. Sự can thiệp của chính phủ nhằm thúc đẩy tăng trưởng từ phía cung và kích hỏa nhu cầu tiêu dùng từ phía cầu có thể là “Hy vọng” đang nhảy ra từ hộp Pandora và đang lan tỏa ánh sáng và sự thịnh vượng cho nền kinh tế đang gặp khó khăn của Việt Nam, khi tất cả các tin tức tiêu cực về tình hình kinh tế có thể đã được ghi nhận:

a)    “Hy vọng” thúc đẩy tăng trưởng phía cung bao gồm (1) NHNN Việt Nam đã giảm lãi suất chiết khấu và tài trợ để thuyết phục các NHTM làm điều tương tự, làm cho việc vay vốn dễ dàng hơn cho doanh nghiệp và cá nhân; (2) Chính phủ Việt Nam dự định phần còn lại (khoảng 290 nghìn tỷ đồng) của gói kích thích phục hồi kinh tế  sau đại dịch COVID-19 trong năm 2023, và ngân sách nhà nước dự kiến giải ngân 680 nghìn tỷ đồng trong năm 2023; và (3) chính phủ đã đưa ra các chính sách hỗ trợ cho ngành bất động sản như chúng tôi đã nêu ở trên, dự kiến sẽ thúc đẩy tăng trưởng và luân chuyển dòng vốn dễ dàng hơn.

b)    Và để mang “Hy vọng” kích cầu cho nền kinh tế, (1) chính phủ ban hành Nghị định 12/2023/NĐ-CP gia hạn thời hạn nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất trong năm 2023; và (2) Bộ Tài chính đã đề xuất giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) từ 10% xuống còn 8% cho tất cả hàng hóa và dịch vụ để kích thích nền kinh tế, chính sách này có thể hỗ trợ sự tăng trưởng hoạt động bán lẻ.

Xem chi tiết trong báo cáo đính kèm bên dưới.