Ba ngân hàng nhỏ của Mỹ rơi vào khủng hoảng thanh khoản

Silvergate Bank (NHTM với tổng tài sản xếp thứ 128 tại Mỹ) gặp trở ngại về thanh khoản đầu tiên khi là FTX –  một sàn giao dịch điện tử –  đang gặp rắc rối pháp lý. Tiếp theo đó đến, Sillicon Valey Bank (SVB, NHTM lớn thứ 16 của Mỹ tính theo tổng tài sản), rơi vào khủng hoảng thanh khoản ngày 10/3 và phải nộp đơn xin bảo hộ phá sản theo Chương 11 vào ngày 17/3, và Signature Banks (NHTM xếp thứ 29 của Mỹ tính theo tổng tài sản) cũng bị buộc phải ngưng hoạt động và phải chịu sự tiếp quản của cơ quan quản lý vì rủi ro hệ thống vào ngày 12/3. Các sự kiện trên dấy lên lo ngại về khủng hoảng tài chính như năm 2008.

Theo ghi nhận của chúng tôi đợt khủng hoảng thanh khoản vừa qua tại một số ngân hàng nhỏ của Mỹ xảy ra trong bối cảnh Cục dự trữ Liên bang Mỹ (FED) tăng lãi suất quá cao và quá nhanh dẫn đến danh mục đầu tư các trái phiếu, kể cả TPCP Mỹ cũng đối diện với khoản lỗ khổng lồ do hưởng lợi suất quá thấp trong thời kỳ tiền rẻ (2020-2021). Và sự kiện tại SVB cũng là do bối cảnh tiền rẻ trong quá khứ gây ra. Trong thời gian tiền rẻ, SVB huy động được rất nhiều tiền gửi, chủ yếu từ các startup và quỹ đầu cơ tại thung lũng Silicone, và thay vì đem phần lớn số tiền huy động đó đem đi cho vay thì SVB lại đi đầu tư phần lớn vào TPCP Mỹ và các giấy tờ có giá đảm bảo bằng các tài sản thế chấp (MBS) với mức lãi suất thấp cùng với thời hạn dài hơn thời hạn của các khoản tiền gửi (chiếm gần 65%% tổng tài sản). Vì vậy khi các khách hàng thực hiện rút tiền, ngân hàng phải thanh lý các danh mục đầu tư này để đảm bảo thanh khoản chi trả cho người gửi tiền dẫn đến rủi ro thanh khoản (xảy ra khi các khoản cho vay hay danh mục tài sản thanh khoản và tiền gửi có kỳ đáo hạn khác nhau). Nhưng do bán với mức lỗ quá lớn dẫn đến rủi ro lãi suất (chênh lệch giá giữa khoản các khoản cho vay hay tài sản nợdanh mục tài sản thanh khoản và tiền gửi). Và khi phần lỗ sắp vượt qua cả vốn chủ sở hữu khiến SVB phải buộc huy động thêm từ cổ đông càng làm tâm lý nhà đầu từ và người gửi tiền hoảng sợ khiến SVB càng rơi sâu vào khủng hoảng và buộc phải nộp đơn xin phá sản. Sau SVB thì Signature Bank cũng bị trường hợp tương tự và cũng bị buộc đóng cửa tạm thời.